ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ
Αθήνα, 10/9/2020 Αρ.πρωτ: 191
Προς τους Συλλόγους-Συνδέσμους Πολιτικών Συνταξιούχων όλης της χώρας
Κοινοποίηση: Μ.Μ.Ε
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Σε συνθήκες πανδημίας με τα γνωστά αποτελέσματα στην κοινωνική, πνευματική και οικονομική δραστηριότητα, προσπαθούμε να σας ενημερώνουμε με κάθε τρόπο για τις πολιτικές και κυβερνητικές αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή μας και την επιβίωσή μας, όπως είναι η πρόταση, προφανώς της Κυβέρνησης, που αφορά στην ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης.
Σας κάνουμε γνωστό ότι πριν λίγες μέρες ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού κ. Αλέξης Πατέλης σε συνέντευξή του στο «ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ» (30-8-2020), με τίτλο «Η πρόταση που θα υποβάλει η Ελλάδα στην Κομισιόν για το Ταμείο Ανάκαμψης», αναφέρθηκε μεταξύ των άλλων στο νέο μοντέλο ανάπτυξης της χώρας, ότι θεωρεί αναγκαία την εφαρμογή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος στο Ασφαλιστικό Σύστημα, δηλαδή την ιδιωτικοποίηση μέρους της κοινωνικής ασφάλισης, για « να πάψει το κράτος να παίρνει τα λεφτά των νέων και να τα δίνει στους ηλικιωμένους».
Είναι προφανές ότι ο οικονομικός σύμβουλος χρησιμοποιεί τη λογική του κοινωνικού αυτοματισμού, στρέφοντας με «χυδαία» απρέπεια τους εργαζομένους κατά των απομάχων της εργασίας, των συνταξιούχων, των ηλικιωμένων που αποτέλεσαν τους στυλοβάτες της πνευματικής και οικονομικής προόδου της κοινωνίας, με ρημαγμένες συντάξεις και υποτυπώδη υγειονομική περίθαλψη, λόγω της μνημονιακής πολιτικής της λιτότητας και της χρεωκοπίας της χώρας, για την οποία και δεν ευθύνονται.
Γνωρίζετε όλοι σας ότι το Ασφαλιστικό Σύστημα της χώρας διέπεται από την αρχή της αλληλεγγύης των γενεών και έχει δημόσια αναδιανεμητικά χαρακτηριστικά. Η μεταρρύθμιση όμως που προτείνεται από αναδιανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό, ακόμη και μέρους αυτού, δηλαδή της επικουρικής σύνταξης, με την ίδρυση ιδιωτικών ταμείων συνταξιοδότησης (Οργανισμοί, τραπεζίτες, ασφαλιστές κλπ) των εργαζομένων αντιβαίνει σ’αυτή την αρχή κατά την οποία οι εισφορές των σημερινών ενεργών ατόμων (εργαζομένων) χρησιμοποιούνται για τη σταθερή και απρόσκοπτη χρηματοδότηση των συντάξεων των σημερινών συνταξιούχων.
Η εισαγωγή επομένως του κεφαλαιοποιητικού συστήματος που στηρίζεται στην αρχή της ανταποδοτικότητας (ατομικοί λογαριασμοί εισφορών- παροχών), υπονομεύει τον δημόσιο χαρακτήρα γενικά των συντάξεων και της επικουρικής ασφάλισης για την απονομή της επικουρικής σύνταξης και μπορεί να οδηγήσει το επίπεδο των συνταξιοδοτικών παροχών κάτω από το όριο της φτώχειας, όπως έχει δείξει μέχρι τώρα η εμπειρία από τη χρεωκοπία των ιδιωτικών ασφαλιστικών Οργανισμών.
Συνεχίζοντας τη συνέντευξή του ο κ.Πατέλης αναφέρει ότι: «ο καθένας όταν θα βάζει στην άκρη ένα κομμάτι του μισθού κάθε μήνα για τη μελλοντική επικουρική του σύνταξη, θα ξέρει ότι αυτό είναι εκεί δικό του και θα το παρακολουθεί να αβγατίζει. Δεν μπορεί κανείς να του το πάρει, όπως έγινε τόσες φορές στα πρόσφατα χρόνια. Είναι σωστό να έχεις πληρώσει εισφορές όλη σου τη ζωή και να έρχεται μετά κάποιος να σου κόβει τη σύνταξη; Ε, αυτό δεν μπορεί να γίνει σε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα…».
Γνωρίζουν όλοι οι συνταξιούχοι ότι αυτός «ο κάποιος» που έκοψε και ρήμαξε τις συντάξεις, κύριες και επικουρικές, είναι το ίδιο το κράτος, κατά τη δεκαετή οικονομική και δημοσιονομική κρίση, που δεν προκάλεσαν οι συνταξιούχοι της επικουρικής ασφάλισης.
Βέβαια, στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα οι ιδιωτικές εταιρείες αναμένουν να εισπράξουν και να αξιοποιήσουν «τον πλούτο» των εργαζομένων. Όσο οι χρηματιστηριακές αγορές πηγαίνουν καλά, όσο δηλαδή ανεβαίνει ο «τζόγος», πολλοί θα είναι ευχαριστημένοι.
Το δράμα όμως για τους εργαζομένους, τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους αρχίζει στις περιπτώσεις καθοδικής πορείας και ραγδαίας πτώσης του χρηματιστηρίου και της χρεωκοπίας των ασφαλιστικών εταιρειών, όπως έχει συμβεί με την Αμερικανική ΑΛΚΟ της μεγαλύτερης ασφαλιστικής εταιρείας στην Αμερική (Σεπτέμβριος 2008), που η πτώση της μετοχής της από 70% σε 5,5% εξανάγκασε την Κυβέρνηση των ΗΠΑ να αναλάβει το κόστος των ασφαλιστικών συμβολαίων ύψους 85 δις δολαρίων. Άλλο παράδειγμα πτώχευσης στη χώρα μας είναι η εταιρεία ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ, που διαλύθηκαν τα κεφαλαιοποιημένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των εργαζομένων.
Σχετικά τώρα με την κεφαλαιοποίηση της επικουρικής ασφάλισης είναι χρήσιμο να αναφερθούμε σε ένα άρθρο του νομπελίστα καθηγητή οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Αμερικής, Τζόζεφ Στίγκλιτς, με τίτλο «Ο Μπους παίζει με τις συντάξεις» (εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 19-20 Φεβρ,2005), στο οποίο προειδοποιεί ότι «η ιδιωτικοποίηση του συστήματος δεν λύνει το πρόβλημα, το χρηματιστήριο δεν προσφέρει εγγυημένες αποδόσεις και ότι αν όλα πάνε καλά στις αγορές, οι αποδόσεις θα είναι υψηλότερες, μόνο επειδή και η ανάληψη του επενδυτικού κινδύνου θα είναι υψηλότερη. Τίποτε δεν είναι τσάμπα στα οικονομικά. Ακόμη κι αν κάποιος πιστεύει πραγματικά ότι υπάρχουν πράγματα στα οικονομικά που προσφέρονται «δωρεάν», πάλι δεν υπάρχει λόγος να πραγματοποιηθεί η ιδιωτικοποίηση. Η Κυβέρνηση μπορεί να κερδίσει επενδύοντας τα δικά της κεφάλαια στο χρηματιστήριο. Η ιδιωτικοποίηση δεν θα πετύχει τίποτε άλλο παρά να κάνει χειρότερα τα πράγματα.»
Αλλά και ο καθηγητής Σ. Ρομπόλης, ειδικός στην Κοινωνική Ασφάλιση, υποστηρίζει ότι το σύστημα της ιδιωτικής ασφάλισης στηρίζεται στις χρηματοπιστωτικές αγορές. «Ο κάθε ασφαλισμένος τα χρήματα που θα καταθέτει για την ασφάλισή του, θα είναι τοποθετημένα σε ατομικές μερίδες και αποδίδονται στον ασφαλισμένο σε συγκεκριμένο χρόνο κατά τη συνταξιοδότησή του. Η μετατροπή του διανεμητικού συστήματος σε κεφαλαιοποιητικό θα αποβεί προς όφελος των ιδιωτικών ασφαλιστικών επιχειρήσεων, μέσω του περιορισμού του ποσοστού αναπλήρωσης των συνταξιοδοτικών παροχών…. Στις χώρες που εφαρμόστηκε ιδιωτική επικούρηση (Ουγγαρία 1998, Πολωνία 1999, Λετονία 2001, Εσθονία 2002, Λιθουανία 2004, Σλοβενία 2005, Ρουμανία 2008 και Βουλγαρία ) αυτή αποτελεί πλέον παρελθόν. Ακριβώς όπως στη Λατινική Αμερική -που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η ιδιωτικοποίηση του συστήματος (Χιλή, περίοδος Πινοσέτ)- τα αποτελέσματά της ήταν ασύμφορα για τους συνταξιούχους, ήταν οδυνηρά. Γι’ αυτό μετά το 2008 επανήλθαν στο αναδιανεμητικό σύστημα, με συνέπεια οι κρατικοί προϋπολογισμοί να υποστούν μεγάλο κόστος….».
Στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παρά τον εγκωμιασμό και τη διαφήμιση του κεφαλαιοποιητικού συστήματος δε φαίνεται να ενσωματώνεται στα Ευρωπαϊκά προγράμματα συνταξιοδότησης. Στη Γαλλία ισχύει το αναδιανεμητικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης για τους μισθωτούς και εργαζομένους. Στην Ισπανία και τη Σουηδία παρά τις διάφορες αναμορφώσεις, το ασφαλιστικό σύστημα παραμένει κυρίως αναδιανεμητικό. Στην Ευρώπη γενικά επικρατεί στο μεγαλύτερο βαθμό το αναδιανεμητικό σύστημα.
Σημειώνεται ότι η υποχρεωτική απόσπαση της επικουρικής σύνταξης από το δημόσιο αναδιανεμητικό σύστημα έρχεται σε αντίθεση, κατά την κρίση μας, προς τη συνταγματική διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 22 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία «το κράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση όπως νόμος ορίζει» και γι’ αυτό δεν είναι δυνατή η ιδιωτικοποίηση της επικουρικής σύνταξης και να αποσπαστεί από το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα.
Είναι προφανές ότι από τις παραπάνω αναλύσεις φαίνεται ότι η ιδιωτικοποίηση μέρους του συστήματος της κοινωνικής ασφάλισης, όπως της επικουρικής σύνταξης, θα είναι σε βάρος των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων και μπορεί να οδηγήσει σε συρρίκνωση των συντάξεων.
Σημειώνεται, τέλος, ότι από σχετικές έρευνες προκύπτει πως επαρκείς συντάξεις που εξασφαλίζουν ένα ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης, είναι οι συντάξεις που επικρατεί το δημόσιο αναδιανεμητικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Η λεπτομερής ενημέρωση γίνεται λόγω της σοβαρότητας του θέματος και για τον λόγο ότι η αναφορά στην κεφαλαιοποίηση της επικουρικής σύνταξης αποτελεί προεκλογική δέσμευση της Κυβέρνησης.
Σε κάθε περίπτωση θα έχετε άμεση πληροφόρηση.
Με συναδελφικούς χαιρετισμούς
Ο Πρόεδρος Χρ. Μπουρδούκης
Ο Γεν. Γραμματέας Ερμ. Λινάρδος